Ik heb het over een flyer, een stukje wat dikker papier van grofweg 22 bij 10 centimeter aan beide zijden bedrukt, dat zat er tussen de pagina's van dat tijdschrift. Die flyer vertelt in vijf stappen het verhaal van Allen Ginsbergs gedicht 'Howl' van de eerste keer dat de dichter het voorlas - op 6 oktober 1955 - via de rechtszaak waarin bekeken werd in hoeverre het gedicht obsceen is (en daarmee boekhandel City Lights Bookstore in San Francisco strafbaar wegens het verkopen van obscene teksten) tot het oordeel van rechter Clayton Horn in de zomer van 1957. Horn achtte 'Howl' niet obsceen en dus kon en kan de dichtbundel Howl And Other Poems van Allen Ginsberg door iedereen die maar wil gekocht en gelezen worden.
Tot zover niks bijzonders.
Wat mij aan het denken zette is dat na de op de flyer genoemde vijfde stap - de uitspraak van rechter Horn - er een zesde stap gemaakt wordt, naar 2006 het heden op het moment dat de flyer werd gepubliceerd. Ik lees:
Now entering its fiftieth year of continuous publication, Howl has nearly one million copies in print. In 2006, City Lights [de uitgever van Howl and Other Poems en van deze flyer] will join with many other institutions and individuals to celebrate the landmark publication and its groundbreaking role in literature. At a time when the forces of conservatism and censorship are again posing a particulairly ominous threat to artistic and personal freedom, Howl stands as a prophetic masterpiece, a revolution of American literature and American conciousness, a milestone and a compass to map the direction of the cultural future.
Inmiddels zijn we achttien jaar verder. De flyer ligt naast mij. Hebben we vooruitgang geboekt sinds City Light deze flyer uitgaf? zo vraag ik me af. Lopen we voor- of achteruit?
Mijn vrouw noemt mij soms een piskijker. En hoewel ze het meestal gekscherend bedoelt, kan ik nu alleen maar concluderen dat ze gelijk heeft. Ik ben een piskijker. Als het gaat om ruimdenkendheid, om de mogelijkheid om te zijn wie men is, is er sinds 2006 misschien wel eerder sprake van achteruitgang dan stappen in de goede richting.
Is het denkbaar - zo vroeg ik me af - dat anno 2024 het oordeel over 'Howl' van rechter Horn uit 1957 teruggedraaid wordt? Ik heb werkelijk geen flauw idee of dat wettelijk gezien mogelijk is, maar gerust ben ik er niet op. En dat maakt mij triest. Het feit dat het niet ondenkbaar is - en ik ben er van overtuigd dat het anno 2024, misschien wel voor het eerst sinds 1957, niet ondenkbaar is dat Allen Ginsbergs dichtbundel Howl and Other Poems - en daarmee het titelgedicht - in de ban wordt gedaan, stemt me niet alleen triest, maar vooral ook kwaad.
Dan kun je denken dat het allemaal wel niet zo'n vaart zal lopen, maar bedenk je dan ook even hoeveel scholen inmiddels werken met lijsten met verboden boeken. En je kan er gif op innemen dat Howl and Other Poems - samen met heel veel andere titels - op heel veel van die lijsten staat. Oké, dat is in Amerika, niet hier. In Nederland werken we niet met lijsten met verboden boeken. (Toch? Toch??) Hier doen we dat anders. Hier doen we dat netjes. Hier dreigen we via sociale media een schrijver over de kling te jagen omdat hij een stuk fictie heeft geschreven dat ons niet zint.
Lopen we voor- of achteruit? Mag jouw zoon of dochter Howl and Other Poems van Allen Ginsberg lezen? Heb je het zelf gelezen? In de trein, in het openbaar, de titel van de bundel voor alle omstanders goed zichtbaar?
Nogmaals: lopen we voor- of achteruit?
Ik ben een piskijker.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten