Brieven aan Thomas #15

Thomas,

Er is een schitterend gedicht van Jules Deelder over jazzgrootheid Thelonious Monk. Misschien ken je het, het heet 'The Monk'. Dat gedicht is een van de redenen waarom ik ooit in de muziek van Thelonious Monk ben gedoken, aanvankelijk schoorvoetend en met vallen en opstaan, maar inmiddels vol overtuiging koppie onder. Wanneer het eenmaal klikt tussen Monk en de oren, gaat er een wereld open. 

In zijn gedicht beschrijft Jules Deelder een optreden van Thelonious Monk waarbij de pianist drie kwartier lang geen noot speelt, slechts danst rond de piano. Het is bekend van Monk dat hij - wanneer zijn band naar zijn idee goed speelde - tijdens concerten zijn plek achter de kruk kon verlaten om te dansen. In de door Youssef Daoudi getekende biografie van de pianist - Monk! Thelonious, Pannonica, And The Friendship Behind a Musical Revolution geheten - komt dat mooi naar voren. In enkele tekeningen van Daoudi danst Thelonious Monk je van de pagina tegemoet. Een aanrader dat boek (onlangs ook in een Nederlandse vertaling verschenen).

Ik heb mij altijd afgevraagd waar en wanneer dat door Deelder beschreven concert geweest moet zijn. Ik heb niet de illusie daar ooit daadwerkelijk achter te komen, maar een beetje dagdromen mag. 

Gisteren draaide ik de door Fondamenta in 2017 op dubbel-cd uitgebrachte opname van Thelonious Monks concert op 28 oktober 1967 in De Doelen in Rotterdam (!) en kon ik niet aan de indruk ontkomen dat dit het concert moet zijn geweest dat Jules Deelder inspireerde tot het schrijven van zijn gedicht. Op de opname is duidelijk te horen dat Monk een aantal malen stilvalt. Of hij op die momenten ook danste, is op de cd uiteraard niet te horen, maar als ik mijn best doe, wil ik het geloven. 

Oké, nergens op de opname is de pianist drie kwartier bij zijn instrument weg en ook nergens heb ik dat ene alles goedmakende akkoord uit Deelders gedicht gehoord, maar dat is ook logisch: een gedicht is geen recensie.

Uiteindelijk maakt het niet uit of opname en gedicht bij elkaar horen. Voor mij past het. Als ik naar Monks Live At Rotterdam 1967 luister, zie ik de jonge Jules Deelder in het publiek zitten. Hij geniet.

Pas goed op jezelf en je vingers - mocht je vuurwerk gaan afsteken,

groet,

TW

29XII25

~ * ~ * ~ * ~

The Monk

Wie zoals ik ooit Monk

op een concert dik drie

kwartier geen nóót zag

spelen maar al die tijd

in trance gelijk een me-

dicijnman rond de Stein-

way dansen en onder toe-

nemend gemor van een op-

eengepakt gehoor plots

als een speer op het i-

voor af duiken en na nog

één tel wachten met één

accoord die hele drie

kwartier goedmaken

                               doet

er verstandig aan van 't

leven - althans op muzi-

kaal gebied - niet al te

veel meer te verlangen

en op z'n blote knieën

god te danken dat hij

The Monk bij die gele-

genheid heel hartelijk 

heeft horen lachen

     - Jules Deelder -