Muziek om de herfst door te komen (5 tips)

1. Jeff Tweedy - Twilight Override

In oktober 1996 verscheen het album Being There van de band Wilco. Ik kocht dat album zonder en noot gehoord te hebben, afgaande op de ietwat vreemde, minimalistische hoesfoto. Geen sterportret van bandleden of artistieke glitterbende, maar een foto van een hand en een gitaarhals tegen een groene achtergrond. Being There is een schitterend album dat ik bijna dagelijks draaide in de weken na aanschaf. Na Being There bracht Wilco nog vele albums uit en hoewel er altijd de intentie was om te luisteren, kwam het er nooit van. Hetzelfde gold voor de soloalbums van Wilco-voorman Jeff Tweedy. Ik wilde wel, maar het glipte door de mazen van de tijd. 

Een maand geleden verscheen Twilight Override, een 3 cd's of elpees tellend album van Jeff Tweedy. Ik kan niet verklaren waarom, maar dit keer kocht ik wel. Sinds aanschaf is Twilight Override nooit ver uit de buurt geweest van mijn stereo-installatie. Hoewel Twilight Override vele hoogtepunten kent, wil ik toch vooral even wijzen op de laatste song van de tweede schijf: Feel Free heet die song. Een uitstekend voorbeeld van de kracht van herhaling.

Ik weet natuurlijk nog niet wat er in de laatste twee maanden van 2025 voorbij gaat komen, maar voor nu krijgt Twilight Override mijn stem voor album van het jaar.

2. Jellephant - Beans

Arnhemmer Jellephant is een muzikant die niet stil kan zitten, zo lijkt het. Om de haverklap brengt hij nieuwe muziek uit op elpee, cd of cassette op een eigen label. De oplagen zijn vaak beperkt, en altijd tegen een scherpe prijs. Het lijkt erop dat Jellephant het verspreiden van zijn muziek verkiest boven rijk worden van de royalties. 

Beans - op cassette verschenen in een genummerde oplage van 30 stuks - bevat negentien (!) demo's uit de jaren 2014 - 2020, opgenomen op een viersporenrecorder. De geluidskwaliteit is dus van de huiskamersoort, maar dat is in dit geval alleen maar een plus. Jellephant is het levende bewijs dat goede muziek niet alleen maar wordt uitgebracht door de 'grote jongens' die contracten hebben bij de grote maatschappijen. Er is geen miljoenenbudget nodig om te leveren, dat is wat Jellephant laat horen.

Dè DIY-release van deze herfst. Beans is te vinden op Bandcamp. Daar kun je niet alleen de cassette-release kopen (zolang de voorraad strekt), maar ook een digitale versie van het album kopen of beluisteren, zie hier.

3. Steve Westfield - Mangled

Tot een week geleden had ik nog nooit van Steve Westfield of zijn album Mangled (1994) gehoord. Ik vond de cd in de bakken van een kringloopwinkel. De hoes met daarop een foto van een vreemde robot intrigeerde & dus telde ik de gevraagde €1,10 neer en nam Mangled mee naar huis. Als ik discogs mag geloven is Mangled het eerste en enige soloalbum van Steve Westfield. Naast dit album maakte Westfield albums met de bands Pajama Slave Dancers, The 4 10'ers, Steve Westfield & The Burnouts en Steve Westfield &The Slow Band.

De Bandcamp-pagina van Westfield geeft de volgende beschijving van Mangled:

The first solo album. Rejected by Glitterhouse as too unprofessional, which is true.

Portrait of a guy falling apart. Death, Divorce, and death. A messy journey of Western Massachusett's lo-fi/ folk/country/indie rock of the early 1990's.

Buitenbeentjesmuziek is misschien de beste omschrijving voor wat Mangled te bieden heeft. Een vleugje geniale gekte à la Alexander Spence of Syd Barrett gecombineerd met een snufje Tom Waits, een druppeltje indierock en een mespuntje Neil Young. Tegelijkertijd is de muziek op Mangled gewoon zeer toegankelijk en makkelijk mee te fluiten.

Mangled is door twee verschillende platenlabels in 1994 uitsluitend in Amerika op cd uitgebracht. Geen idee hoe makkelijk / moeilijk het is om aan dit album te komen. Ik zag dat er enkele exemplaren van Mangled te koop worden aangeboden op discogs. Daarnaast is het album te beluisteren op verschillende streamingdiensten en op Bandcamp. Luister hier.

Mangled verdient een groot publiek. Ergens hoop ik op een wereldwijde re-release op cd, elpee en download. 

4. Patti Smith - Horses (50th Anniversary Edition)

Afgelopen week kocht ik voor de vijfde keer het album Horses van Patti Smith. Ik kocht mijn eerste Horses in de eerste helft van de jaren '90 op de boekenmarkt in Deventer, de dag dat ik de ijsverkoopster op diezelfde markt de studentenkamer naast de mijne aanbood omdat die leeg stond, nog niet vermoedend dat ik nog geen 10 jaar later met haar zou trouwen.

Die elpee werd ooit ergens ingeruild voor een cd (Horses #2) om na spijt nogmaals dit album op vinyl te kopen (Horses #3). Ergens onderweg ook nog een cd met bonustracks opgeduikeld (Horses #4) en nu is er dan de 50th Anniversary heruitgave, een dubbelelpee met op de 2de schijf outtakes en dergelijke. Horses #5 dus en voorlopig de laatste, denk ik. 

Ik hoef niemand te vertellen dat Horses een schitterende plaat is, terecht prijkend op menig eeuwige-album-lijst. Wat deze nieuwe editie zo bijzonder maakt, is die tweede schijf met outtakes. De platenzaken worden sinds enige tijd overspoeld met 50th Anniversary versies van menig album, vaak gepaard gaand van extra's als bonusdiscs, fotoboeken en beloftes van een betere geluidskwaliteit. Menig bonusdisc wordt één of twee keer gedraaid om daarna in een kast te verstoffen, simpelweg omdat die outtakes terecht nooit eerder werden uitgebracht. De tweede schijf van deze nieuwe editie van Horses is echter wèl de moeite waard. De ene outtake is nog mooier dan de ander. De meeste een stuk ingetogener dan de versie op het album dat al 50 jaar hoge ogen gooit. De 50th Anniversary Edition van Horses is op dit moment de versie van dit iconische album simpelweg omdat de extra's een uitstekende aanvulling zijn op het daadwerkelijke album.

5. Buzzcocks - Ever Fallen In Love (With Someone You Shouldn't've)?

Afgelopen week tijdens het maken van een mixtape vol Engelse (post-)punk voor mijn zoon en dochter - beiden zijn op ontdekkingstocht door de muziekgeschiedenis aan het gaan & het was tijd voor de punk - had ik nog een paar minuten ruimte over aan het eind van de tape. Na wat zoeken stuitte ik op zolder op de cd Singles Going Steady van Buzzcocks, een cd waarvan ik vergeten was dat ik 'm heb. Bij het doornemen van de cd bleef ik hangen bij track 5 - Ever Fallen In Love - een song in mijn jeugd vooral bekend door de cover van Fine Young Cannibals van het album The Raw & The Cooked (1988) voorzien van een verschrikkelijke jaren '80 nepgeluiden-saus.

Bij eerdere luistersessies naar Singles Going Steady van Buzzcocks was Ever Fallen In Love me nooit zo opgevallen, maar des te harder kwam het nu binnen. Topsong, herontdekking van de maand.